ΣτΕ: Συνταγματικός ο υποχρεωτικός εμβολιασμός των εργαζομένων σε δομές υγείας

Με απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ απορρίφθηκε η αίτηση της ΠΟΕΔΗΝ για ακύρωση της απόφασης για υποχρεωτικό εμβολιασμό των εργαζομένων σε δομές υγείας. Ανάμεσα στα άλλα κρίθηκε ότι:
-Το δικαίωμα στην υγεία αναγνωρίζεται στο Σύνταγμα όχι μόνο ως ατομικό, αλλά και ως κοινωνικό.. Επομένως, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο η δημόσια υγεία, όπως είναι η κατάσταση πανδημίας το Κράτος, με γνώμονα την αρχή της προφυλάξεως, οφείλει να λαμβάνει όλα τα κατάλληλα και απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό της διαδόσεως της ασθένειας, και, κατ’ επέκταση, τη μείωση της πιέσεως που ασκείται επί των υπηρεσιών υγείας, έως ότου εξευρεθεί επιστημονικώς τεκμηριωμένη λύση αποτελεσματικής αντιμετωπίσεώς της, οι δε πολίτες έχουν δικαίωμα να απαιτούν την πραγμάτωση της σχετικής υποχρεώσεως του Κράτους.
Δημιουργείται έτσι υποχρέωση του Κράτους για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων ώστε να διασφαλίζεται η δημόσια υγεία, υπό την έννοια της πρόληψης. Τα μέτρα αυτά μπορεί μεν να συνιστούν επέμβαση στην απόλαυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, πλην η επέμβαση αυτή είναι συνταγματικώς ανεκτή εφ’ όσον: α) προβλέπονται από ειδική νομοθεσία, η οποία λαμβάνει υπόψη τεκμηριωμένα επιστημονικά, πορίσματα, β) επιβάλλονται χωρίς αδικαιολόγητες διακρίσεις, γ) παρέχεται δυνατότητα εξαίρεσης σε ειδικές περιστάσεις και δ) λαμβάνονται για το απολύτως αναγκαίο χρονικό διάστημα.
-Η εμφάνιση σε πολύ μικρό αριθμό περιπτώσεων σοβαρών παρενεργειών ορισμένων εμβολίων δεν καθιστά συνταγματικώς ανεπίτρεπτη τη νομοθετική πρόβλεψη του υποχρεωτικού εμβολιασμού και είναι ανεκτή χάριν του δημοσίου συμφέροντος.
-Το δικαίωμα σε προηγούμενη ενημέρωση και παροχή συναινέσεως υποχωρεί όταν επιβάλλεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος όπως η προστασία της δημόσιας υγείας, εφόσον τούτο προβλέπεται από τον νόμο και τηρείται η αρχή της αναλογικότητας.
-Οι υγειονομικοί αποτελούν ομάδα επαγγελματιών που εκτίθεται ιδιαίτερα σε κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό. Για τον λόγο αυτό εξάλλου τους δόθηκε απόλυτη προτεραιότητα κατά τον εμβολιασμό. Περαιτέρω, επιδιώκεται και η προστασία των ασθενών που βρίσκονται υπό τη φροντίδα τους και αποτελούν, λόγω της κατάστασης της υγείας τους, ιδιαιτέρως ευπαθή ομάδα.
-Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων προέβη, σε αυστηρό έλεγχο των εμβολίων με σκοπό να εγγυηθεί ότι ανταποκρίνονται στα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφάλειας, αποτελεσματικότητας και ποιότητας. Περαιτέρω, τα πορίσματα της ιατρικής κοινότητας τεκμηριώνουν ότι ο εμβολιασμός μειώνει τη μεταδοτικότητα και τη σοβαρότητα της νόσησης και ότι τα πιθανά οφέλη για τη δημόσια υγεία από τον εμβολιασμό υπερτερούν των τυχόν ανεπιθύμητων παρενεργειών. Όπως προκύπτει από τα υπάρχοντα στοιχεία, ο αριθμός των ανεμβολίαστων ασθενών που είχαν εισαχθεί στις Μ.Ε.Θ. ήταν κατά πολύ μεγαλύτερος του αριθμού των εμβολιασμένων και το ίδιο παρετηρείτο και ως προς τους θανάτους ασθενών από covid-19.
-Το μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού του προσωπικού των δομών υγείας δεν είναι δυσανάλογο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού, ο οποίος συνίσταται στην προστασία της δημόσιας υγείας.
-Η χρήση ηπιότερων μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όπως η υποχρεωτική χρήση μάσκας και η συχνή διενέργεια διαγνωστικών ελέγχων, δεν αποτελεί κατά την κρίση του νομοθέτη επαρκές μέτρο για την ανάσχεση της πανδημίας.
-Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την ασφαλή επιτέλεση του έργου του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού σε συνδυασμό με την ισχύουσα υποχρέωση κοινωνικής αλληλεγγύης. Επομένως, δεν προσκρούει σε καμία συνταγματικής ή υπερνομοθετικής ισχύος διάταξη ή αρχή. Κατά συνέπεια είναι απορριπτέοι οι λόγοι ακυρώσεως με τους οποίους προβάλλονται τα αντίθετα.
-Ο νομοθέτης εκτιμώντας τις συνέπειες του μη εμβολιασμού του προσωπικού που απασχολείται στις δομές υγείας, και λαμβάνοντας υπόψη επιστημονικά και επιδημιολογικά δεδομένα έκρινε ότι, για την προστασία της δημόσιας υγείας, κατά των αρνούμενων αδικαιολογήτως να εμβολιασθούν, και για όσο χρόνο διαρκεί η άρνησή τους, έπρεπε να ληφθεί το μέτρο της αναστολής καθηκόντων και της μη καταβολής του μισθού για τον χρόνο ισχύος του. Με αυτά τα δεδομένα, το μέτρο δεν αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας. Και τούτο, διότι η αναστολή καθηκόντων και οι εντεύθεν συνέπειες, αφενός αποβλέπουν στην τήρηση της νόμιμης υποχρέωσης εμβολιασμού και αφετέρου δεν ισχύουν επ’ αόριστον, αλλά μέχρι την επαναξιολόγηση του μέτρου του υποχρεωτικού εμβολιασμού.