Σε ένα απροσδιόριστο κτίριο που σε καμία περίπτωση δεν προδιαθέτει γι’ αυτό που συμβαίνει στο εσωτερικό του, σε βιομηχανική περιοχή κοντά στο Κιότο της Ιαπωνίας, περίπου 30.000 κεφάλια μαρουλιού μεγαλώνουν καθημερινά, υπό τεχνητό φως και με ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση.
Αυτό το «εργοστάσιο λαχανικών», χρησιμοποιώντας τις τελευταίες κάθετες γεωργικές τεχνικές, αποτελεί μέρος μιας τάσης που γεννάται αναγκαστικά στην Ιαπωνία, όπου η παραδοσιακή γεωργία αντιμετωπίζει μια διπλή απειλή, τη γήρανση του πληθυσμού και την αστικοποίηση.
Με τη μέση ηλικία ενός γεωργού στην Ιαπωνία να ανέρχεται στα 67 έτη και με λίγους υποψήφιους για να αντικαταστήσουν αυτούς που πεθαίνουν, η χώρα αναγκάστηκε να γίνει πρωτοπόρος στην επονομαζόμενη κάθετη γεωργία.
Παγκοσμίως γνωστές εταιρείες όπως η Panasonic, η Toshiba και η Fujitsu έχουν δοκιμάσει να αντικαταστήσουν τις παραδοσιακές μορφές παραγωγής με άλλες, με διαφορετικά επίπεδα επιτυχίας.
Μια από τις εταιρείες με στροφή σε αυτή την κατεύθυνση, η Spread, παράγει 11 εκατομμύρια κεφάλια μαρουλιού ετησίως από το εργοστάσιο της στο Κιότο, μια τεράστια αποστειρωμένη περιοχή όπου τα λαχανικά στοιβάζονται σε ράφια αρκετά μέτρα ψηλά.
Τα μηχανήματα μεταφέρουν τα μαρούλια γύρω από το εργοστάσιο σε περιοχές όπου το φως, η θερμοκρασία και η υγρασία είναι ιδανικές για αυτό το στάδιο ανάπτυξης. Η διαδικασία λειτουργεί χωρίς έδαφος ή φυτοφάρμακα, και μόνο περίπου μια δωδεκάδα ανθρώπων που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή του μαρουλιού στο τέλος.
Άλλες χώρες έχουν χρησιμοποιήσει κάθετες γεωργικές τεχνικές – κυρίως στη Δανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες – αλλά η κρίση του πληθυσμού στην Ιαπωνία σημαίνει ότι οι αγρότες πεθαίνουν, με ερωτηματικά για το πώς θα τροφοδοτηθεί η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.
Η Ιαπωνία διαθέτει ήδη περίπου 200 εργοστάσια μαρουλιού που χρησιμοποιούν τεχνητό φως, αλλά τα περισσότερα από αυτά είναι μικρής κλίμακας, αλλά σύμφωνα με την ομάδα ειδικών συμβούλων Innoplex, τέτοια εργοστάσια θα διπλασιαστούν σε αριθμό μέχρι το 2025.
Και άλλες εταιρείες πηδούν για το μοντέλο της έξυπνης γεωργίας, με την Mitsubishi Gas Chemical να κατασκευάζει εργοστάσιο στη βορειοανατολική Φουκουσίμα που θα παράγει καθημερινά 32.000 κεφάλια μαρουλιού.
Και δεν είναι μόνο το μαρούλι: οι ντομάτες και οι φράουλες που καλλιεργούνται με υπολογιστή υπό τεχνητό φως είναι στο δρόμο προς το τραπέζι.