Οποιαδήποτε παρέκκλιση από όσα ορίζει η κείμενη νομοθεσία θα συνιστούσε προνομιακή μεταχείριση ενός κρατουμένου και υπονόμευση του κράτους δικαίου, υποστηρίζει στη Realnews και τον Γιώργο Σιαδήμα ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας για την υπόθεση Κουφοντίνα. Προσθέτει, επίσης, πως «στον νομικό μας πολιτισμό είναι αυτονόητο ότι η πολιτεία δεν μπορεί να αποκλίνει από όσα ορίζει ο νόμος». Ο Κ. Τσιάρας αναφέρεται στο σχέδιο της κυβέρνησης για την περαιτέρω αντιμετώπιση των φαινομένων σεξουαλικής κακοποίησης και παρενόχλησης με επίκεντρο την προστασία των ανηλίκων, αλλά και των θυμάτων που βρίσκονται σε σχέση εργασιακής εξάρτησης με τους θύτες. Παράλληλα, ο υπουργός Δικαιοσύνης μιλά και για το νέο νομοσχέδιο που αφορά τη συνεπιμέλεια των τέκνων. Στόχος, όπως αναφέρει, του νέου σχεδίου νόμου είναι να προστατεύσει τα δικαιώματα των παιδιών και των γονιών τους μετά το διαζύγιο.
Από το υπουργείο Δικαιοσύνης προωθείται μια σειρά από αλλαγές που έχουν να κάνουν με την ψυχολογική ή τη σεξουαλική κακοποίηση ειδικά στους χώρους εργασίας, μετά και τις πρόσφατες αποκαλύψεις στον χώρο του θεάτρου και όχι μόνο. Τι αλλάζει; Γίνεται πιο αυστηρό το πλαίσιο; Θα αυξηθούν τα χρονικά όρια παραγραφής μιας πράξης;
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα μια συνολική δέσμη δράσεων για την αντιμετώπιση των φαινομένων σεξουαλικής κακοποίησης και παρενόχλησης με επίκεντρο την προστασία των ανηλίκων, αλλά και των θυμάτων που βρίσκονται σε σχέση εργασιακής εξάρτησης με τους θύτες. Στο πλαίσιο των παρεμβάσεων που προτείνει η κυβέρνηση, το υπουργείο Δικαιοσύνης επεξεργάζεται τη μεταφορά της έναρξης του χρόνου παραγραφής των σχετικών πλημμελημάτων μετά την ενηλικίωση των θυμάτων, αλλά και τη δυνατότητα επέκτασης του χρόνου παραγραφής ορισμένων κακουργημάτων. Παράλληλα, στο πλαίσιο των επικείμενων παρεμβάσεων στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας εξετάζονται όλες οι δυνατές παρεμβάσεις για την κατά προτεραιότητα εκδίκαση τέτοιων εγκλημάτων, σε συνθήκες ασφάλειας και εμπιστευτικότητας για την προστασία των θυμάτων.
Εξάλλου, έχουμε καταθέσει ήδη μια σειρά προτάσεων στην επιτροπή παρακολούθησης των αποτελεσμάτων του νέου ποινικού κώδικα για την αποτελεσματική τιμωρία όσων τελούν τέτοια ειδεχθή εγκλήματα με την αυστηροποίηση των σχετικών ποινών. Η επιτροπή έχει αναλάβει την υποχρέωση να τις διαμορφώσει με νομικά άρτιο τρόπο και να τις εντάξει συστηματικά στο πλέγμα των διατάξεων του νέου ποινικού κώδικα, ώστε να κατατεθούν άμεσα στη Βουλή και να νομοθετηθούν το συντομότερο δυνατό.
Στα διαζύγια και ακόμα περισσότερο στην επιμέλεια των παιδιών τι αλλάζει; Πάντως, στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο υπάρχουν αντιδράσεις από οργανώσεις γυναικών. Εχετε εξασφαλίσει τη συναίνεση της αντιπολίτευσης στις αλλαγές που προωθείτε;
Από τον Ιανουάριο του 2020 εκκινήσαμε μια μεγάλη προσπάθεια που έχει μόνο ένα στόχο: να διαφυλαχθεί το συμφέρον του παιδιού, το οποίο παραμένει ως ύψιστη προτεραιότητα στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης. Σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή, είχα επισημάνει πως στόχος μας ως κυβέρνηση ήταν να οικοδομήσουμε τη μέγιστη δυνατή κοινωνική και κοινοβουλευτική συναίνεση. Για την επεξεργασία των διατάξεων του οικογενειακού δικαίου που αφορούν τις σχέσεις γονέων και τέκνων, συγκροτήθηκε νομοπαρασκευαστική επιτροπή με τη συμμετοχή κορυφαίων δικαστικών λειτουργών και έμπειρων πανεπιστημιακών και δικηγόρων, ενώ κλήθηκαν να καταθέσουν τις απόψεις τους όλοι οι εμπλεκόμενοι, ανάμεσά τους γυναικείες οργανώσεις και άλλοι φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών. Σε πολιτικό επίπεδο, οι εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών κομμάτων κλήθηκαν δύο φορές στο υπουργείο Δικαιοσύνης, προκειμένου να διαμορφώσουμε μια πλατιά πολιτική συμμαχία στη νέα μεταρρύθμιση, ενώ όλες οι επιφυλάξεις και οι παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν λήφθηκαν υπόψη στη διαμόρφωση των τελικών διατάξεων. Εκτιμώ πως το τελικό σχέδιο νόμου, το οποίο τίθεται άμεσα σε δημόσια διαβούλευση, συνιστά ένα ισορροπημένο βήμα με προοδευτική κατεύθυνση, που προστατεύει τα δικαιώματα των παιδιών και των γονιών τους μετά το διαζύγιο.
Η υπεράσπιση του Δημήτρη Κουφοντίνα σάς κάλεσε να αποφασίσετε τη μεταγωγή του κρατουμένου, για να αποκλιμακωθεί η κατάσταση και να μη διασαλευτεί η δημόσια τάξη.
Οπως γνωρίζετε, με το Π.Δ. 81 /2019 όλες οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής έχουν περιέλθει στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Συνεπώς το υπουργείο Δικαιοσύνης δεν διαθέτει καμία σχετική αρμοδιότητα. Από εκεί και πέρα, η μεταγωγή οποιουδήποτε κρατουμένου σε άλλο κατάστημα κράτησης διέπεται από τον σωφρονιστικό κώδικα. Σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε παρέκκλιση από όσα ορίζει η κείμενη νομοθεσία θα συνιστούσε προνομιακή μεταχείριση ενός κρατουμένου και υπονόμευση του κράτουςδικαίου. Στον νομικό μας πολιτισμό είναι αυτονόητο ότι η πολιτεία δεν μπορεί να αποκλίνει από όσα ορίζει ο νόμος.
Η αντιπολίτευση -και ειδικά ο ΣΥΡΙΖΑ- ζητά να δώσετε λύση στην υπόθεση Κουφοντίνα, ενώ τονίζει πως η Δημοκρατία δεν πρέπει να εκδικείται. Τι λέτε;
Είναι οξύμωρο από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης να μη ζητά από έναν κρατούμενο να υπαναχωρήσει από την απεργία πείνας και να προσφύγει στη Δικαιοσύνη και αντί αυτού να ζητείται από την κυβέρνηση να παραβιάσει τους νόμους της ελληνικής πολιτείας. Πράγματι, η Δημοκρατία δεν εκδικείται. Κι αυτό διασφαλίζεται με την πιστή τήρηση του Συντάγματος και των νόμων που διέπουν τη Δημοκρατία. Οπότε, ναι, η Δημοκρατία δεν εκδικείται, όμως ο μόνος τρόπος για να λειτουργήσει είναι ο σεβασμός των κανόνων που η ίδια έχει θεσπίσει.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα στη χώρα μας εντοπίζεται στον χρόνο απονομής της δικαιοσύνης. Ετοιμάζετε κάποιες αλλαγές προς την κατεύθυνση για ταχύτερη δικαιοσύνη;
Από την πρώτη μέρα ανάληψης του χαρτοφυλακίου της Δικαιοσύνης τέθηκε σε εφαρμογή ένα ευρύ πλάνο μεταρρυθμίσεων με στόχο την επιτάχυνση στους ρυθμούς απονομής της. Θεσπίστηκε το νέο πλαίσιο για τις εναλλακτικές μεθόδους επίλυσης των διαφορών, προωθήθηκε η στρατηγική ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης και κωδικοποιήθηκαν σε ένα ενιαίο νομικό κείμενο οι διατάξεις που αφορούν τη δικονομία του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Παράλληλα, νομοθετήθηκε η σύσταση του Γραφείου Συλλογής και Επεξεργασίας Στατιστικών της Δικαιοσύνης καθώς και των ειδικών τμημάτων στα μεγάλα πρωτοδικεία και εφετεία για την εκδίκαση υποθέσεων έντονου αναπτυξιακού χαρακτήρα. Στο επόμενο διάστημα εντείνεται η μεταρρυθμιστική προσπάθεια στον χώρο της Δικαιοσύνης καθώς εισάγεται προς ψήφιση στη Βουλή ο νέος Κώδικας Δικαστικών Υπαλλήλων και θα ακολουθήσει ο Κώδικας Οργανισμού Δικαστηρίων και Δικαστικών Λειτουργών. Παράλληλα, η νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας επεξεργάζεται τις τελικές διατάξεις για την άρση των υφιστάμενων δικονομικών στρεβλώσεων που δημιουργούν καθυστερήσεις στην πολιτική δίκη, ενώ εξετάζεται παράλληλα η ενσωμάτωση στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας του θεσμού της πιλοτικής δίκης, που εφαρμόζεται με ιδιαίτερη επιτυχία τα τελευταία χρόνια στη Διοικητική Δικαιοσύνη.
Η ψηφιακή δικαιοσύνη, όπως έχετε πει, αποτελεί στρατηγικό στόχο του υπουργείου. Πώς θα διευκολυνθεί ο πολίτης από τα έργα που σχεδιάζετε;
Από τον Ιούλιο του 2019 έχουμε αναλάβει πλήθος πρωτοβουλιών για την εφαρμογή της στρατηγικής για την ψηφιακή δικαιοσύνη. Οι πολίτες μπορούν πλέον να αιτούνται και να παραλαμβάνουν τα πιστοποιητικά που εκδίδονται από τις δικαστικές υπηρεσίες με ηλεκτρονικό τρόπο, ενώ πρόσφατα εγκαινιάσαμε ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την ηλεκτρονική παραλαβή των αποφάσεων μέσω του gov.gr. Επιπλέον, το σύστημα απομαγνητοφώνησης και ηλεκτρονικής καταγραφής της δίκης επεκτείνεται ήδη και στα ποινικά δικαστήρια. Παράλληλα, σχεδιάζουμε και υλοποιούμε μια δέσμη πρόσθετων δράσεων εντός του έτους όπως το άυλο διαζύγιο, το ηλεκτρονικό μητρώο αφερεγγυότητας τα ηλεκτρονικά πινάκια και οι καταθέσεις μαρτύρων μέσω τηλεδιάσκεψης.