Η κλιματική αλλαγή, το μεταναστευτικό και το Κυπριακό στο επίκεντρο των όσων είπε ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών
Ο Πρωθυπουργός επεσήμανε ότι πριν από 12 μήνες, από το βήμα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, είχε προειδοποιήσει ότι χωρίς πολυμερή συνεργασία οι καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θα γίνουν σύντομα ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. “Δώδεκα μήνες μετά, αυτή η νέα πραγματικότητα είναι εδώ” σημείωσε.
Κάνοντας αναφορές στον Έβρο και τη Θεσσαλία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι οι επιπτώσεις αυτών των φαινομένων σε ολόκληρη τη Μεσόγειο είναι πρωτοφανείς. Ζωές χάνονται, επιχειρήσεις καταστρέφονται, τα πάντα ανατρέπονται σε κοινότητες, η κοινωνική συνοχή υπονομεύεται, το εύθραυστο οικοσύστημα των πιο πολύτιμων βιότοπων τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο.
Ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι “ενώ ενεργούμε αποφασιστικά για τον μετριασμό των επιπτώσεων, είμαστε συλλογικά υπεύθυνοι διότι δεν δίνουμε αρκετή έμφαση στην προσαρμογή, μολονότι η ανάγκη να γίνουμε πιο ανθεκτικοί συνιστά αλλαγή για το σήμερα, όχι για το αύριο”, υπογραμμίζοντας ότι “αυτή η κρίση είναι ήδη εδώ, επηρεάζει ήδη τις ζωές μας και έχει ήδη σημαντικό αντίκτυπο στις οικονομίες μας”. Σημείωσε ότι για την ΕΕ αυτό συνιστά αποτυχία, όχι μόνο από πλευράς πολιτικής αλλά και στη διάθεση οικονομικών πόρων. “Ξοδεύουμε «ψίχουλα» για την προσαρμογή. Έχουμε δύο ταμεία που έχουν εξαντληθεί οι πόροι τους. Αυτό πρέπει να αλλάξει” τόνισε.
Κοινή δράση των Μεσογειακών κρατών
Σε επιστολή, που όπως είπε, έστειλε στους ηγέτες της Κροατίας, της Κύπρου, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Μάλτας, της Πορτογαλίας, της Σλοβενίας και της Ισπανίας, οι οποίες μαζί με την Ελλάδα αποτελούν την ομάδα κρατών EU-Med 9, ο Πρωθυπουργός προτείνει:
πρώτον, να αναγνωρίσουμε ότι οι περιστάσεις απαιτούν πλέον να δράσουμε εκτός του μακροπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ και των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.
δεύτερον, να ηγηθούμε των προσπαθειών σε ολόκληρη την ΕΕ για τον καθορισμό και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου, με τους κατάλληλους πόρους, το οποίο θα αντιμετωπίζει τις νέες κλιματικές προκλήσεις με τις οποίες βρισκόμαστε τώρα αντιμέτωποι.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε τη δημιουργία μιας «παγκόσμιας συμμαχίας για την προσαρμογή», “ενός forum”, όπως είπε “όπου θα μπορούμε να παράγουμε νέα συλλογική σκέψη, ανανεωμένη συνεργασία, πρόσβαση σε νέα χρηματοδότηση και μεγαλύτερη καινοτομία για την προώθηση της προσαρμογής, προτού να είναι πολύ αργά”.
Επομένως, θα επιδιώξουμε τη συγκρότηση μιας συμμαχίας για την προσαρμογή στο πλαίσιο της ερχόμενης συνόδου για το κλίμα, COP28, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Επειδή μόνο μέσα από τη συνεργασία μας μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά, αντλώντας διδάγματα ο ένας από τον άλλον, αλλά και ανταλλάσσοντας βέλτιστες πρακτικές και λύσεις.
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η διαχείριση της μετανάστευσης, θα βρεθούν, σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, και στο επίκεντρο της υποψηφιότητας της Ελλάδας για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026.
Μεταναστευτικό: “Να διαλύσουμε το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών και τα δίκτυά τους”
Για το μεταναστευτικό τοπίο στην Ελλάδα, ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι η πολιτική της Ελλάδας είναι αυστηρή αλλά δίκαιη. Επικεντρώνεται στην πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών επιστροφής. Εστιάζεται, όμως, και στη διευκόλυνση της ασφαλούς, ομαλής και νόμιμης μετανάστευσης, ενώ παράλληλα εξετάζουμε ταχέως τις αιτήσεις ασύλου. “Πράγματι, τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχουν ενδείξεις σε όλη τη Μεσόγειο ότι η πίεση στα σύνορά μας αυξάνεται πάλι” σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επισημαίνοντας ότι “γι’ αυτό τον λόγο η αποτροπή των αναχωρήσεων πρέπει να είναι η αφετηρία. Πρέπει:
-να διαλύσουμε το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών και τα δίκτυά τους αν θέλουμε να σταματήσουμε τους ανθρώπους να ξεκινούν τέτοια επικίνδυνα ταξίδια
-να ενισχύσουμε τους συνοριακούς ελέγχους και τους μηχανισμούς επιτήρησης για τον εντοπισμό και την αναχαίτιση των λαθρεμπόρων και των δραστηριοτήτων τους, μέσω της χρήσης προηγμένης τεχνολογίας, της ανταλλαγής πληροφοριών και της συνεργασίας μεταξύ των συνοριοφυλακών.
- να ενισχύσουμε την ικανότητα των αρχών επιβολής του νόμου να ερευνούν και να διώκουν αυτούς που αποκομίζουν κέρδη από την ανθρώπινη απελπισία, και να εξαρθρώσουμε τα δίκτυα μεταφοράς του χρήματος μέσω της ενίσχυσης των εργαλείων για τον εντοπισμό και τη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των διακινητών.
- να εξασφαλίσουμε την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με τους κινδύνους που εγκυμονούν οι διαδρομές λαθραίας διακίνησης. Ταυτόχρονα, πρέπει να παρέχουμε νόμιμες οδούς μέσω της επανένωσης οικογενειών, των θεωρήσεων για ανθρωπιστικούς λόγους και της μετακίνησης εργαζόμενων, κάτι που η Ελλάδα έχει κάνει με νέες διμερείς συμφωνίες, όπως με την Αίγυπτο και το Μπαγκλαντές.
- να προχωρήσουμε τη συνεργασία με τις χώρες-εταίρους μας. Με την Τουρκία, φυσικά, αλλά και τους γείτονές μας στη Βόρεια Αφρική.
Ελληνοτουρκικά: “Έχουμε σημειώσει καλή πρόοδο τους τελευταίους μήνες όσον αφορά στην εξομάλυνση των σχέσεών μας και είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον μας να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο”
Για τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι “αναμφίβολα, οι μακροχρόνιες γεωπολιτικές εντάσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας παραμένουν. Ωστόσο, οι δύο μεγαλύτερες κοινές μας προκλήσεις, η κλιματική αλλαγή και η μετανάστευση, είναι του παρόντος και του μέλλοντος”.
Αναφερόμενος στη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι, όπως είπε και στον κ. Ερντογάν, η κύρια διαφορά μας σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο είναι σημαντική, αλλά μπορεί να επιλυθεί σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και στο πνεύμα των σχέσεων καλής γειτονίας. “Έχουμε σημειώσει καλή πρόοδο τους τελευταίους μήνες όσον αφορά στην εξομάλυνση των σχέσεών μας και είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον μας να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο” υπογράμμισε στην ομιλία του ο Πρωθυπουργός.
Το Κυπριακό παραμένει, στον πυρήνα του, ένα ζήτημα παράνομης εισβολής και κατοχής. Η δέσμευσή μας για την κυριαρχία της Κύπρου, την εδαφική ακεραιότητά της και τη λύση ενός κράτους, στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας είναι ακλόνητη.
Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε ειδικά στο Κυπριακό και στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία, σημειώνοντας ότι “αντί να κοιτάζω στο παρελθόν, θέλω σήμερα να κοιτάξω στο μέλλον. Έχουμε σημειώσει καλή πρόοδο τους τελευταίους μήνες όσον αφορά στην εξομάλυνση των σχέσεών μας και είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον μας να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο”.
Σε ό,τι αφορά στην Κύπρο, το Κυπριακό παραμένει, στον πυρήνα του, ένα ζήτημα παράνομης εισβολής και κατοχής, κατά παράβαση των θεμελιωδών αρχών του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η δέσμευσή μας για την κυριαρχία της Κύπρου, την εδαφική ακεραιότητά της και τη λύση ενός κράτους, στη βάση μίας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας είναι ακλόνητη. Είναι θέμα αξιοπιστίας και αποφασιστικότητας να υπερασπιστούμε τις βασικές αξίες και αρχές στις οποίες βασίζονται τα Ηνωμένα Έθνη, υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός και επεσήμανε: “Η εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και αμοιβαία αποδεκτής λύσης του Κυπριακού εξακολουθεί να είναι κύρια προτεραιότητα για την Ελλάδα. Υποστηρίζουμε απολύτως τις προσπάθειες υπό την ηγεσία του ΟΗΕ για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.”