Κάποια από τα πιο εµβληµατικά ακίνητα του κέντρου της Αθήνας µπαίνουν πλέον στο στόχαστρο επενδυτών, τόσο Ελλήνων όσο και ξένων, σηµατοδοτώντας έτσι την αναζωογόνηση ιστορικών εµπορικών δρόµων, αλλά και του εγχώριου real estate που διανύει µία από τις καλύτερες περιόδους και, όπως δείχνουν οι µελέτες, το ενδιαφέρον αυτό θα συνεχιστεί και τα επόµενα χρόνια.
Έτσι, σύµφωνα µε πληροφορίες, γερµανικά κεφάλαια βρίσκονται πίσω από την επικείµενη αγορά ενός από τα ελάχιστα αυτοτελή κτίρια του κέντρου της Αθήνας, στη Χρήστου Λαδά, που έχει ταυτιστεί µε τον ∆ηµοσιογραφικό Οργανισµό Λαµπράκη και παραµένει κλειστό τα τελευταία χρόνια.
Την ίδια στιγµή το επίσης παροπλισµένο «Μινιόν» ετοιµάζεται κι αυτό να αλλάξει χέρια και να αποκτήσει εκ νέου ζωή, κουβαλώντας πίσω του την πλούσια ιστορία των δεκαετιών του ’70 και του ’80, αλλάζοντας τότε τις αγοραστικές συνήθειες των Αθηναίων. Το ενδιαφέρον για κάποια από τα µεγάλα και πλέον γνωστά κτίρια του κέντρου της Αθήνας που παραµένουν στην αφάνεια τα τελευταία πολλά χρόνια έχει επανέλθει. Μάλιστα, είναι η πρώτη φορά που ξένα κεφάλαια -πέραν φυσικά των εγχώριων επενδυτών αποδεικνύουν στην πράξη την πρόθεσή τους να τοποθετήσουν κεφάλαια στο real estate του κέντρου κατεβαίνοντας στους διαγωνισµούς που βρίσκονται σε εξέλιξη εν µέσω πανδηµίας είτε για αγορά είτε ακόµη και για µίσθωση.
Είναι επίσης η πρώτη φορά που το ενδιαφέρον αυτό καταγράφεται πιο έντονο ακόµη και για ακίνητα που δεν προορίζονται αποκλειστικά για ξενοδοχεία, κάτι που συνέβαινε σταθερά την τελευταία τετραετία, µε το διάλειµµα όµως της περιόδου της πανδηµίας µέσα στο 2020 και τους πρώτους µήνες του 2021 λόγω ακριβώς της κατάρρευσης του τουρισµού της πρωτεύουσας. Ακόµη πάντως και για την περίπτωση των ξενοδοχείων (και κόντρα στην αργή ανάκαµψη του τουρισµού της Αθήνας) το επενδυτικό ενδιαφέρον πλέον για νέες µονάδες έχει αναζωπυρωθεί, αν κρίνει κανείς από τις προσφορές που υποβάλλουν οι επενδυτές σε όσους µεγάλους διαγωνισµούς βρίσκονται σε εξέλιξη ή επίκεινται στο προσεχές διάστηµα.
«Το κέντρο της Αθήνας τείνει να γίνει όπως το κέντρο αντίστοιχων µεγαλουπόλεων. Η ελληνική πρωτεύουσα, ούτως ή άλλως, ήταν πολύ ψηλά στον τουριστικό τοµέα προ πανδηµίας και µε το βλέµµα στην επόµενη µέρα η προοπτική της περαιτέρω ανάπτυξης στον τουρισµό παραµένει», σχολιάζει στο «ΘΕΜΑ» ο κ. Aριστοτέλης Καρυτινός, διευθύνων σύµβουλος της Prodea Investments ΑΕΕΑΠ, της µεγαλύτερης εγχώριας επενδυτικής ακινήτων.
Η τελευταία, παρεµπιπτόντως, ήδη εξετάζει τη δυνατότητα κάποιων ακινήτων στο κέντρο για επανατοποθέτηση και µετατροπή τους σε boutique hotels, όπως έγινε µε το γνωστό Ergon House, το οποίο περιλαµβάνει το πρωτότυπο concept της ενσωµατωµένης αγοράς τροφίµων στην οδό Μητροπόλεως. Το ιστορικό «Μινιόν» Στις αρχές της εβδοµάδας έρχονται τα σπουδαία για το ιστορικό «Μινιόν» που ετοιµάζεται να αλλάξει χέρια στο πλαίσιο του σχεδίου εξυγίανσης της Folli Follie, που είναι και η µεγαλύτερη ιδιοκτήτρια, δεδοµένου ότι υπάρχουν και άλλοι µικροϊδιοκτήτες στο κτίριο συνολικής επιφάνειας 21.000 τ.µ.
Η εικόνα της εγκατάλειψης είναι εµφανής για το κτίριο που έγινε σήµα κατατεθέν της Αθήνας και αγαπηµένος προορισµός των κατοίκων και των επισκεπτών της τον περασµένο αιώνα και πήρε το όνοµά του από το πρώτο περίπτερο που ίδρυσε τη δεκαετία του ’30 µε έναν συνέταιρό του ο Γιάννης Γεωργακάς. Το ξεκίνηµα του «Μινιόν» έγινε ουσιαστικά µεταπολεµικά, ενώ τη δεκαετία του ’70 το πολυκατάστηµα, που ήταν µάλιστα το πρώτο που χρησιµοποίησε εσωτερικές κυλιόµενες σκάλες, έφτασε να είναι το ενδέκατο µεγαλύτερο στο είδος του στην Ευρώπη, µε ετήσιο τζίρο 1 δισ. δραχµές, νούµερο αστρονοµικό για την εποχή.
Η τεράστια καταστροφή µε την πυρκαγιά του 1980 ήταν ένα µεγάλο ορόσηµο που σηµατοδότησε την αρχή του τέλους για το δηµιούργηµα του Γιάννη Γεωργακά και, έστω κι αν το νέο «Μινιόν» αναγεννήθηκε κυριολεκτικά από τις στάχτες του, ουδέποτε κατάφερε να ανακτήσει την παλιά του λάµψη, χάνοντας το τρένο των εξελίξεων στο εγχώριο λιανεµπόριο, αντιµετωπίζοντας ουκ ολίγα προβλήµατα ρευστότητας και έχοντας τελικά τον χαρακτηρισµό της «προβληµατικής επιχείρησης». Το οριστικό λουκέτο µπήκε το 1998, µε την τελευταία ιδιοκτήτρια, τη Folli Follie, να έχει επεξεργαστεί διάφορα σενάρια αξιοποίησης την περίοδο των παχιών αγελάδων για την ίδια.
Αυτές τις ηµέρες είναι σε εξέλιξη ο διαγωνισµός για την πώληση του ιστορικού κτιρίου της Πατησίων µε λιγότερους των πέντε ενδιαφερόµενους, µεταξύ των οποίων η Dimand, επενδυτικά κεφάλαια που συνδέονται µε την Brown Hotels, τη Ζοia και προτάσεις που περιλαµβάνουν διάφορες χρήσεις, κυρίως γραφεία και ξενοδοχείο. Οι εξελίξεις τρέχουν για το σφραγισµένο εδώ και χρόνια κτίριο επί της οδού Χρήστου Λαδά 1-3, όπου έχουν γραφτεί, στην κυριολεξία, αµέτρητα κεφάλαια από τη σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας, πριν ακόµη και από τα µέσα του περασµένου αιώνα, φιλοξενώντας τον ∆ηµοσιογραφικό Οργανισµό Λαµπράκη και τους ιστορικούς του τίτλους («Τα Νέα», «Το Βήµα», «Ταχυδρόµος», «Οικονοµικός Ταχυδρόµος» κ.ά.).
Το 2004 ο ∆ΟΛ µετακόµισε στα νέα γραφεία επί της οδού Μιχαλακοπούλου, που πληρούσαν τότε τις αυξηµένες ανάγκες και σύγχρονες προδιαγραφές για τον Οργανισµό, µέχρι τελικά την κατάρρευσή του και τη σταδιακή µεταβίβαση των περιουσιακών του στοιχείων την προηγούµενη δεκαετία. Το κτίριο της Χρήστου Λαδά πέρασε αρχικά στην Alpha Bank το 2017 και εν συνεχεία στην Apollo, η οποία τώρα είναι και η πωλήτρια του ακινήτου. Ηδη, εν µέσω πανδηµίας, το 2020 έτρεξε σχετική διαγωνιστική διαδικασία µε πρόταση από ξένους επενδυτές στον τοµέα της υγείας για τη δηµιουργία ενός concept παροχής ιατρικών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, ακόµη και για ηµερήσια νοσηλεία, η οποία ωστόσο δεν ολοκληρώθηκε.
Τώρα οι ξένοι επενδυτές έχουν επανέλθει, µε τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι πρόκειται για γερµανικό fund που θέλει να µετατρέψει το ακίνητο σε σύγχρονο κτίριο γραφείων, λόγω ακριβώς της έλλειψης τέτοιου είδους ακινήτων από την αγορά. Οι ίδιες πληροφορίες τοποθετούν το τίµηµα στα πέριξ των 6,5 εκατ. ευρώ για το οκταώροφο ακίνητο επιφάνειας άνω των 4.000 τ.µ. στην πλατεία Καρύτση, µε την προκρινόµενη χρήση να αφορά αυτή τη φορά σύγχρονους χώρους γραφείων.
Το πρώην κτίριο του ∆ΟΛ δεν είναι το µόνο που θα ξαναζωντανέψει στην περιοχή. Εκεί, οι εξελίξεις επίσης τρέχουν για τους ιστορικούς κινηµατογράφους «Αττικόν» και «Απόλλων» σχεδόν µία δεκαετία µετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2012, στο πλαίσιο και της πρόσφατης λύσης που δόθηκε µε τη συγχώνευση των δύο αντιµαχόµενων ιδρυµάτων, ανοίγοντας τον δρόµο για την επαναλειτουργία των δίδυµων κινηµατογράφων. Στις νέες προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι υπάρχει και η αξιοποίηση όµορων ακινήτων, ακόµη και της δηµιουργίας νέου boutique ξενοδοχείου στην όψη της Χρήστου Λαδά. Γραφεία αλλά και καταστήµατα Σε σχέση πάντως µε το κοµµάτι των γραφείων, ούτως ή άλλως, η έλλειψη σύγχρονων χώρων στο κέντρο της Αθήνας είναι δεδοµένη, πολύ περισσότερο δε από τη στιγµή που τα νέα έργα µετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, εξ ου και τα ενοίκια µπορεί να προσεγγίσουν πολύ υψηλά επίπεδα, ακόµη και στα 30 ευρώ ανά τ.µ. αν εκµισθωθούν τµηµατικά!
Ενα από τα πολυαναµενόµενα νέα projects που θα αναζητήσει πολύ σύντοµα µισθωτή είναι αυτό της Eurobank, ιδιοκτήτριας µέσω της Grivalia του κτιρίου επί των οδών Οµήρου 2 και Σταδίου, που στέγαζε παλιά τα κεντρικά γραφεία της Φοίνιξ Ασφαλιστική. Αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη οι εργασίες για την πλήρη ανακατασκευή του, προκειµένου να δηµιουργηθεί το πρώτο απολύτως «πράσινο» κτίριο γραφείων της Σταδίου, επιφάνειας 4.500 τ.µ., που θα είναι έτοιµο προς το τέλος του 2022 και θα λάβει κορυφαίες διεθνείς πιστοποιήσεις.
Το κτίριο των 4.500 τ.µ. έχει θέα στο Μέγαρο της Παλιάς Βουλής και άµεση πρόσβαση στο µετρό. Επίσης στην οδό Σταδίου, στον αριθµό 41, αναµένονται εξελίξεις στον διαγωνισµό του e-ΕΦΚΑ για τη µακροχρόνια µίσθωση του πρώην πολυκαταστήµατος της Fokas, όπου η µοναδική δεσµευτική προσφορά υποβλήθηκε από τους επενδυτές που είναι συνδεδεµένοι µε την ισραηλινή αλυσίδα Brown Hotels και αγοράζουν (ή µισθώνουν, εφόσον η αγορά δεν είναι εφικτή) σταθερά την τελευταία τριετία ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας. Και ενώ αρχικά οι αγορές προορίζονταν σχεδόν αποκλειστικά για ξενοδοχεία, πλέον η βεντάλια των επενδύσεων έχει ανοίξει, µε ενδιαφέρον για ποικίλα ή ακόµη και συνδυαστικά projects στο κέντρο, είτε πρόκειται αµιγώς για ξενοδοχεία, είτε για µακροχρόνιες µισθώσεις διαµερισµάτων, είτε ακόµη και για εµπορικούς χώρους-µεγάλα καταστήµατα.
Οι επενδυτές πίσω από την Brown θεωρούν ότι, όπως ακριβώς συµβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές µεγαλουπόλεις που συγκεντρώνουν µεγάλο αριθµό τουριστών, έτσι πρόκειται να συµβεί και στην Αθήνα, όπου πέραν της διαµονής οι επισκέπτες θα συνδυάζουν και τα ψώνια, διαβλέποντας µεγάλες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης του city break. Σηµειώνεται εδώ ότι η Brown Hotels συνεργάζεται µε την WH Εurope, έναν επενδυτικό όµιλο µε ακίνητα στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στη Ρουµανία και τη Γερµανία, έχοντας αγοράσει στο κέντρο της Αθήνας -και όχι µόνο- πληθώρα ξενοδοχειακών ακινήτων, επενδύοντας σταθερά την τελευταία τριετία γύρω από την Οµόνοια.
Αντίστοιχα, υποστηρίζεται µε κεφάλαια από την επίσης ισραηλινών συµφερόντων εισηγµένη στο Χρηµατιστήριο της Φρανκφούρτης εταιρεία real estate, Aroundtown. Σε αυτή τη φάση το σκεπτικό των ξένων επενδυτών που δικαιολογεί και το ενδιαφέρον για το ιστορικό «Μινιόν» είναι να συγκεντρώσει ικανοποιητικό αριθµό ακινήτων -όχι απαραίτητα για ξενοδοχεία όπως έκανε µέχρι τώρα- και εν συνεχεία να προχωρήσει σε εξειδικευµένο πλάνο αξιοποίησης για το καθένα σε όλο το φάσµα της αγοράς. Αντίστοιχα και η ισραηλινή Zoia έχει ήδη δροµολογήσει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα, δύσκολα αλλά και µεγάλα νέα projects για γραφεία σε ιδιόκτητο κτίριο της λεωφόρου Αµαλίας, απέναντι από τους Στύλους του Ολυµπίου ∆ιός.
Πρόκειται για το κτίριο των περίπου 3.200 τ.µ. µε θέα στην Ακρόπολη, το οποίο πάντως έχει ακόµα µακρύ δρόµο αδειοδοτήσεων µέχρι την πλήρη ανακατασκευή του. Οµόνοια Στη δύσκολη περιοχή της Οµόνοιας, πάντως, ένα ακόµη µεγάλο κτίριο, αυτό στην οδό Λυκούργου 18 και Σωκράτους 34, ετοιµάζεται να αλλάξει χρήση και µετατρέπεται σε ξενοδοχείο 4 αστέρων από την Brown, σε σχέδια των Elastic Architects, µε µια µεγάλη επένδυση της τάξεως των 9,7 εκατ. ευρώ που έχει ήδη υπαχθεί στον Αναπτυξιακό Νόµο. Tο παλιό κτίριο γραφείων, επιφάνειας 8.400 τ.µ., είναι από αυτά της περιοχής που έχουν περιέλθει στo χαρτοφυλάκιο της WH Europe και τους τελευταίους µήνες έχουν ήδη προχωρήσει και οι εγκρίσεις για τη µετατροπή του σε ξενοδοχείο από το υπουργείο Πολιτισµού. Το µεγάλο νέο βέβαια που αφορά την πλατεία Οµονοίας είναι η αξιοποίηση των δύο κορυφαίων διατηρητέων, του «Μπαγκείου» αλλά και του ξενοδοχείου «Μέγας Αλέξανδρος», για τα οποία το Μπάγκειον Ιδρυµα σκοπεύει να προχωρήσει στο προσεχές διάστηµα σε σχετικούς διαγωνισµούς µακροχρόνιας µίσθωσης.
Οι διαδικασίες που έχουν καθυστερήσει λόγω της πανδηµίας φαίνεται ότι είναι πιο ώριµες να προχωρήσουν τώρα, µε το πιο πιθανό σενάριο να περιλαµβάνει τη δηµιουργία ξενοδοχείων στους ορόφους πάνω από το ισόγειο, κατά το πρότυπο του µακρινού παρελθόντος. Αλλωστε, τα δίδυµα νεοκλασικά αντιπροσώπευαν στο µακρινό παρελθόν το πρότυπο της αστικής φιλοξενίας. Το τετραώροφο κτίριο στη συµβολή της οδού Αθηνάς και της πλατείας Οµονοίας στέγαζε για περισσότερα από 60 χρόνια το ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος» και χτίστηκε το 1889, σε σχέδια του φηµισµένου αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ, µε έξοδα του Ιωάννη Μπάγκα. Το κτίριο αυτό αλλά και το δίδυµό του «Μπάγκειον», το οποίο οικοδοµήθηκε πέντε χρόνια αργότερα (επίσης σε σχέδια Τσίλερ και µε δαπάνη του Ιωάννη Μπάγκα), θεωρείται ότι εγκαινίασαν µια νέα εποχή για τα πολυτελή ξενοδοχεία της πόλης χάρη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, µε µεγάλο µέγεθος, ειδική εσωτερική διαρρύθµιση, εξωτερική εµφάνιση και κεντρικό αίθριο που σκεπάζεται µε τζαµαρίες, ωστόσο µε την πάροδο των δεκαετιών τον προηγούµενο αιώνα περιήλθαν σε παρακµή.
Πηγή: Πρώτο Θέμα