Στην Κοιλάδα των Μουσών, κάτω από τον ίσκιο του Ελικώνα βρίσκεται μία ξεχωριστή αμπελοοινική ζώνη. Σύμφωνα με τον Ησίοδο, τον επικό ποιητή από την Άσκρη, εκεί χόρευαν και τραγουδούσαν οι εννέα μούσες. «Πολύκαρπος» ή «πολυστάφυλος» ήταν η Άσκρη για τον Ησίοδο, και τα οινοποιεία της περιοχής έχουν βαλθεί να επιβεβαιώσουν με τον καλύτερο τρόπο τα λόγια του ποιητή.
Τα πιο σημαντικά είναι το Κτήμα Σαμαρτζή και το Κτήμα Μουσών. Και τα δύο βρίσκονται μέσα στο χωριό, σε πολύ μικρή απόσταση μεταξύ τους. Πρόκειται για αμιγώς οικογενειακά οινοποιεία που δημιουργούν ποιοτικά κρασιά. Κι ενώ στις περισσότερες παρόμοιες περιπτώσεις θα κυριαρχούσε ένας άκαρπος ανταγωνισμός, εδώ η θεωρία για την κατσίκα του γείτονα έχει διαψευσθεί με συνεργασίες σε κοινά project που αφορούν την έρευνα καθώς και με ανταλλαγή απόψεων για τα θέματα που τους απασχολούν στην καλλιέργεια αλλά και στην οινοποίηση.
Η πρώτη μας συζήτηση γίνεται με τον Παναγιώτη Σαμαρτζή, από το ομώνυμο Κτήμα.
Κοινός παρονομαστής της προσπάθειας των δύο οινοποιείων είναι η ανάδειξη των τοπικών ποικιλιών. Βασιλιάς της κοιλάδας όλα αυτά τα χρόνια είναι το Σαββατιανό για την ακρίβεια, ένας κλώνος του που ονομάζεται λευκή Κουντούρα. Καλύπτει τις μεγαλύτερες εκτάσεις της ζώνης και ήταν συνυφασμένη με τη ζωή των κατοίκων. Απλές μέθοδοι σε χωρικές κυρίως οινοποιήσεις που έδιναν λευκό κρασί από λευκό σταφύλι. Κατέχει τα σκήπτρα ακόμα και σήμερα ως προς την ποσότητα των κρασιών που παράγονται.
Η διαφορά στις μέρες μας, έχει να κάνει με τη φιλοσοφία και τον τρόπο που προσεγγίζουν την ποικιλία τα οινοποιεία. Πλέον δίνεται πολύ μεγάλη βαρύτητα στην προέλευση και την ποιότητα της πρώτης ύλης, συστατικού απαραίτητου για τη δημιουργία ποιοτικών κρασιών.
Η λιγότερο γνωστή κόκκινη ποικιλία που καλλιεργείται στην περιοχή είναι το Μούχταρο, ένα σταφύλι πραγματικά δυσεύρετο που θα συναντήσουμε κυρίως στην Κοιλάδα των Μουσών. Και τα δύο οινοποιεία καταπιάνονται με την καλλιέργειά του και την παραγωγή ποιοτικού κρασιού από Μούχταρο. Το κρασί που δίνει είναι ενδιαφέρον και με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε χρώμα ,άρωμα και γεύση. Το σταφύλι αυτό διασώθηκε από την οικογένεια Ζαχαρία (το σημερινό Κτήμα Μουσών) και αναδεικνύεται από τους οινοποιούς που εξακολουθούν να το καλλιεργούν.
Ο Νίκος Ζαχαρίας από το Κτήμα Μουσών στη συζήτησή μας περιγράφει τη φιλοσοφίας της οικογένειας.
Και τα δύο οινοποιεία της Άσκρης ρίχνουν μεγάλο βάρος της προσπάθειάς τους στην εξωστρέφεια και επενδύουν πολλά στις εξαγωγές. Το ζητούμενο δεν είναι τόσο η ενίσχυση του όγκου παραγωγής αλλά η συνεχής βελτίωση της ποιότητας των κρασιών που παράγονται. Με γνώση κι εμπειρία, με αγάπη για τον τόπο και τις παραδόσεις του, και οι δύο οικογένειες δείχνουν να ατενίζουν αισιόδοξα το μέλλον.
(Πηγή:ΕΡΤ-Ρεπορτάζ: Νίκος Ιωαννίδης)